Oparzenie słoneczne to rezultat długotrwałego, niekorzystnego oddziaływania promieni słonecznych na skórę. Do powstawania tego rodzaju zmian przyczynia się przede wszystkim promieniowanie ultrafioletowe UVB, które po przekroczeniu pewnego poziomu osłabia zdolności ochronne naturalnego pigmentu skóry – melaniny. W rezultacie dochodzi do powstawania bardzo bolesnych, nierzadko wysiękowych oparzeń. Na ich występowanie najbardziej narażone są osoby o jasnej karnacji, posiadających wrażliwą i podatną na podrażnienia skórę. Oparzenia słoneczne najczęściej pojawiają się na twarzy, ramionach i dekolcie, a także w wewnętrznej części ud oraz w dolnej części brzucha.
Objawy oparzenia słonecznego
Objawy oparzenia słonecznego zwykle występują na skórze po około 4-6 godzinach po nadmiernej ekspozycji ciała na słońce. Charakterystyczne dla tego stanu symptomy to silne zaczerwienienie i podrażnienie, połączone z uczuciem gorąca. Skóra jest też tkliwa w dotyku, przesuszona i mocno wrażliwa. Do największego nasilenia objawów po ekspozycji na promieniowanie UVB dochodzi zwykle po około 12-24 godzinach. Po średnio 72 godzinach większość symptomów całkowicie ustępuje, a na skórze pozostaje delikatna opalenizna. Jeżeli oparzenie słoneczne ma niewielki stopień nasilenia, przejście z fazy rumienia do złuszczenia naskórka lub brązowienia skóry przebiega dość łagodnie. Przy cięższym przebiegu wystąpić mogą inne objawy, takie jak nudności, bóle głowy, wymioty, gorączka czy zaburzenia układu krążenia.
Pierwsza pomoc przy oparzeniach słonecznych
Niewielkie oparzenia słoneczne można łagodzić samodzielnie, jednak duże znaczenie ma szybka interwencja. Wybrany obszar skóry należy przemyć letnią wodą, a następnie nałożyć na nią chłodny okład. Jeżeli oparzenia występują na większej powierzchni ciała, zaleca się stopniowe schładzanie skóry pod prysznicem. Nie należy od razu brać kąpieli w lodowatej wodzie, ponieważ grozi to szokiem termicznym. Oparzenia słonecznego nie powinno się też smarować ciężkimi, tłustymi kremami. Do łagodzenia objawów najlepiej zastosować delikatną piankę lub emulsję o działaniu chłodzącym i nawilżającym, zawierającą w składzie kwas hialuronowy, alantoinę czy prowitaminę B5. Substancje te zapobiegają nadmiernemu swędzeniu skóry po opalaniu. W przypadku pojawienia się bąbli i pęcherzy, nie należy ich przekłuwać lub rozdrapywać. Wiąże się to bowiem z ryzykiem rozwoju zakażenia.
Łagodzenie objawów oparzenia słonecznego
Oparzenia słoneczne można łagodzić różnymi domowymi sposobami. Metody te pozwalają na niwelowanie nieprzyjemnych dolegliwości, natomiast nie leczą poparzonej skóry. Wiele naturalnych składników przyspiesza jednak proces gojenia, a także skutecznie uśmierza ból. Do najpopularniejszych domowych sposobów na takie oparzenia należy smarowanie ciała kefirem, maślanką czy zsiadłym mlekiem. W ten sposób można odżywić i natłuścić skórę, a także przywrócić jej prawidłowe pH. Właściwości przeciwzapalne i regeneracyjne posiada natomiast sok z aloesu, który można stosować razem z kremami zawierającymi ten sn składnik. Na poparzoną skórę warto też nałożyć owsiankę, ponieważ płatki namoczone w wodzie działają przeciwzapalnie oraz redukują opuchliznę.
Zapobieganie oparzeniom słonecznym
Aby uniknąć oparzeń słonecznych, należy przede wszystkim zachować umiar podczas ekspozycji na słońce. Niezbędne jest też zapewnienie odpowiedniej ochrony skórze – zarówno przed, jak i po opalaniu. Z tego względu zaleca się regularne stosowanie kremów z wysokim filtrem, a także nie narażanie skóry na zbyt silny kontakt ze słońcem przez pierwsze dni opalania. Promieniowanie jest najsilniejsze w godzinach 10 – 15, dlatego ten czas najlepiej spędzać w miejscach zacienionych. Ma to szczególne znaczenie dla osób o jasnej karnacji, a także seniorów, dzieci czy pacjentów zażywających leki wykazujące działanie fototoksyczne – takie jak np. tabletki przeciwdepresyjne, antykoncepcyjne i przeciwcukrzycowe. W czasie opalania należy chronić przed słońcem głowę, a także przyjmować duże ilości wody.
