E-recepta online - Twój lekarz przez internet

E-recepta – pozostałe informacje

E-recepta jest elektronicznym odpowiednikiem tradycyjnej, papierowej recepty. Do jej realizacji niezbędny jest czterocyfrowy kod, który pacjent otrzymuje SMS-em lub e-mailem. Recepty elektroniczne wystawiane mogą być nie tylko po wizycie w gabinecie lekarskim, ale również w ramach konsultacji przeprowadzonej online. Usługi telemedyczne regulowane są prawnie na całym świecie, a krajowe ministerstwa zdrowia nieustannie dążą do ich większego rozpowszechnienia. W Polsce również e-recepty wystawiane są przez internet.

Czym jest e-recepta?

Recepta elektroniczna zawiera wszystkie informacje dotyczące leku, który przepisywany jest pacjentowi. Dane te zapisywane są na Internetowym Koncie Pacjenta, co pozwala na ich łatwe przekazanie od lekarza do farmaceuty oraz do instytucji refundującej – Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Elektroniczna karta pacjenta zawiera informacje o lekarzu wydającym dany lek, a także sposób dawkowania produktu oraz jego cenę. Po wystawieniu e-recepty w systemie, pacjent otrzymuje 4-cyfrowy PIN. Aby otrzymać lek w aptece, konieczne jest przedstawienie kodu farmaceucie razem z numerem PESEL. Receptę elektroniczną otrzymać można również e-mailem, w postaci pliku PDF z unikalnym kodem kreskowym. Na specjalne żądanie pacjenta, lekarz może też wystawić wydruk informacyjny. Niezależnie od formy, e-recepta znacząco ogranicza ryzyko wydania niewłaściwego leku przez aptekarza. 

Jak otrzymać e-receptę przez internet?

E-recepta może być wystawiona przez internet, w ramach zdalnej konsultacji z wybranym specjalistą. Lekarz przeprowadza dokładny wywiad, na podstawie którego ocenia stan zdrowia pacjenta i podejmuje decyzję o wydaniu konkretnego leku. Konsultacja może być połączona z  wypełnieniem formularza medycznego, zawierającego ankietę z pytaniami uzasadniającymi konieczność wydania e-recepty. Jeżeli podczas teleporady specjalista potwierdzi zasadność zapisania leków, wiadomość z kodem otrzymać można nawet w ciągu kilkunastu-kilkudziesięciu minut. Wiele konsultacji lekarskich online wymaga przedstawienia aktualnych wyników badań, aby wystawienie recepty elektronicznej było możliwe. Lekarz ma prawo odmówić jej wydania, jeżeli wykryje jakiekolwiek przeciwwskazania. Specjalista musi się kierować przede wszystkim bezpieczeństwem pacjenta oraz jego aktualnym stanem zdrowia, dlatego kluczowe znaczenie ma bardzo dokładna analiza informacji uzyskanych podczas konsultacji oraz zamieszczonych w formularzu.

Jak długo ważna jest recepta przez internet?

Jednorazowo lekarz ma prawo przepisania leku w ilości potrzebnej do stosowania przez maksymalnie 360 dni, z uwzględnieniem dawkowania. Dopuszczalna ilość opakowań na jednej recepcie elektronicznej nie może jednocześnie przekraczać 120-dniowego zapotrzebowania na dany preparat. E-recepta wystawiona przez internet nie musi być od razu wykorzystana w całości. Pacjent może ją zrealizować częściowo, kupując np. tylko jedno opakowanie leku. Należy je jednak wykupić w ciągu 30 dni od daty wystawienia, o ile lekarz nie oznaczył innego terminu. Recepta online może posłużyć nie tylko do zapisania nowych leków, ale również przedłużenia tych już przyjmowanych przez pacjenta. Ma to szczególne znaczenie w przypadku środków stosowanych na choroby przewlekłe, a także dolegliwości występujących okresowo – np. alergii. Wiele schorzeń można też leczyć na podstawie wywiadu medycznego przeprowadzonego online. W takiej sytuacji, przed zapisaniem leków specjalista może poprosić pacjenta o przedstawienie wyników badań. 

Na ile leków może być wystawiona e-recepta i kto może ją zrealizować?

Jedna e-recepta wystawiona online może posłużyć do przepisania jednego leku. Istnieją również zbiorcze recepty elektroniczne, na który może się znajdować maksymalnie 5 różnych leków. Jedną e-receptę zrealizować można w jednej aptece, natomiast w przypadku recepty zbiorczej nie ma obowiązku wykupienia wszystkich leków w tym samym miejscu. Nie trzeba też kupować przepisanych środków osobiście. Aby e-receptę zrealizował ktoś inny, musi jedynie dysponować czterocyfrowym kodem oraz numerem PESEL pacjenta. Istnieje też możliwość upoważnienia osoby trzeciej do dostępu do Internetowego Konta Pacjenta, gdzie znaleźć można informacje dotyczące dawkowania czy kolejnych wizyt lekarskich. Takie rozwiązanie ma szczególne znaczenie w przypadku opieki nad osobami niepełnosprawnymi lub starszymi.

Gdzie można sprawdzić zawartość e-recepty online?

Aby sprawdzić zawartość e-recepty, najlepiej skorzystać z Internetowego Konta Pacjenta. Po zalogowaniu za pomocą profilu zaufanego lub e-dowodu, w serwisie tym uzyskać można dostęp do informacji o dawkowaniu, możliwości odbierania kolejnej e-recepty czy historii leczenia. Kod dostępu przesyłany jest na e-mail, telefonicznie lub za pośrednictwem obu tych mediów. Każda recepta elektroniczna weryfikowana jest systemem sieci aptek, które wybiera pacjent. Przed wysłaniem, czterocyfrowy kod i PESEL są odpowiednio szyfrowane. System aptek posiada dostęp do danych osobowych, jednak służą one wyłącznie do pobierania kodów kreskowych poszczególnych produktów medycznych. Pacjent ma możliwość sprawdzenia różnych danych dotyczących e-recepty, włącznie z ilością leków, datą ważności czy poziomem refundacji. Apteki nie przekazują tych informacji i nie przechowują ich, a także nie wykorzystują do profilowania użytkowników i lekarzy w celach marketingowych.  

Jakie zastosowanie mają recepty elektroniczne?

Receptę przez internet mogą wystawiać lekarze wielu specjalizacji. W przypadku potrzeby zapisania leków przez internistę, podczas świadczenia teleporady jest on w stanie zadecydować o leczeniu konkretnymi środkami bólów reumatycznych, przewlekłych bólów brzucha, biegunek, dolegliwości trawiennych czy problemów z oddychaniem. Zdalna konsultacja może być odbyta także z ginekologiem, np. w przypadku potrzeby skorzystania z antykoncepcji awaryjnej. Szybka recepta od specjalisty pozwala na wykupienie dostępnych w Polsce tabletek „dzień po”, które zapewniają efektywną ochronę przed nieplanowaną ciążą. Z usług telemedycznych często korzystają również rodzice, którzy chcą szybko zatroszczyć się o zdrowie swoich dzieci. Po przeprowadzeniu konsultacji, pediatra może szybko wystawić receptę online na różne leki  – przeciwko stanom zapalnym gardła, jamy ustnej i oskrzeli, a także alergiom, wysypkom czy przeziębieniom. Takie rozwiązanie pozwala na sprawne złagodzenie objawów grypy, grypy żołądkowej czy anginy, bez konieczności osobistej wizyty w przychodni i ryzyka pogłębienia infekcji.

Czy recepty online wystawiane są legalnie?

Recepty mogą być wystawiane online jedynie przez lekarzy, którzy świadczą porady telemedyczne prywatnie lub w zarejestrowanych e-przychodniach. W Polsce realizacja takich usług jest zgodna z dyrektywą Unii Europejskiej, dotyczącą transgranicznej opieki medycznej. Za pośrednictwem systemów teleinformatycznych i systemów łączności legalne jest nie tylko przeprowadzanie badań lekarskich, ale również wystawianie recept na ich podstawie. Leki można kupić w każdej aptece. Wyjątek stanowią sklepy internetowe, w przypadku których sprzedaż środków wystawianych na receptę podlega licznym ograniczeniom. Dostawa nabytego leku może być zrealizowana jedynie do stacjonarnego punktu apteki, skąd pacjent ma prawo go odebrać. Przepisane środki często dostępne są nawet w ciągu jednego dnia, bez konieczności oczekiwania na skompletowanie zamówienia. 

Czy receptę można otrzymać online za darmo?

Lekarze wystawiający e-recepty przez internet poświęcają pacjentom swój czas, wiedzę oraz umiejętności. Podobnie jak pracownicy stacjonarnych przychodni prywatnych, muszą zostać odpowiednio wynagrodzeni. W praktyce opłata za usługi telemedyczne nie dotyczy wystawienia recepty elektronicznej, tylko realizacji konsultacji medycznej. W zestawieniu z typową wizytą w poradni, wydatki związane z przeprowadzeniem rozmowy online lub przez telefon są jednak znacznie niższe. Za zdalną formą kontaktu z lekarzem przemawia nie tylko tania e-recepta, ale również możliwość uniknięcia kolejek oraz całodobowa dostępność usług.

Czym różni się recepta elektroniczna od tradycyjnej?

Obecnie recepty elektroniczne niemal całkowicie zastąpiły swoje papierowe, drukowane odpowiedniki. Lekarze wciąż mogą na życzenie pacjentów wystawiać tradycyjną dokumentację, jednak spełnia ona wyłącznie informacyjną funkcję. Dane zawarte na takim wydruku niczym nie różnią się od tych, które posiada szybka i tania e-recepta. Takie rozwiązanie niweluje problemy związane z brakiem aktualnej daty, podpisu specjalisty czy pieczątki z nazwiskiem lekarza, a także eliminuje ryzyko niewłaściwego odczytania informacji przez farmaceutę z uwagi na nieczytelność zapisu. Nie występują też pomyłki w nazwie podawanych leków, dawkowaniu oraz innych zapisach, ponieważ system informacyjny szybko weryfikuje wszystkie nieprawidłowości i nie przepuszcza błędnych recept. Sprawdzane są również dane pacjenta, dzięki czemu jego numer PESEL nie zostanie przypisany innej osobie. Takie zabezpieczenia niwelują ryzyko, że tania e-recepta zostanie wystawiona na niewłaściwe nazwisko.

Czy możliwe jest przedłużenie e-recepty?

Recepta przez internet może zostać także przedłużona. Procedura ta jest bardzo prosta, dzięki czemu pozwala na szybkie i bezproblemowe przepisanie pacjentowi leków przyjmowanych przewlekle. Po określeniu środka na który ma zostać wykonane przedłużenie e-recepty, lekarz ocenia aktualny stan zdrowia pacjenta oraz zasadność kontynuowania terapii danym produktem medycznym. Specjalista musi wziąć pod uwagę zarówno obecną kondycję chorego, jak i przebyte przez niego schorzenia czy jednocześnie przyjmowane leki. W niektórych przypadkach, przedłużenie e-recepty może wymagać przedstawienia aktualnych wyników badań. Jeżeli lekarz uzna to za uzasadnione, podejmuje decyzję o ponownym przepisaniu tego samego preparatu. Należy przy tym pamiętać, że recepta przez internet nie jest przedłużana w systemie zautomatyzowanym. Specjalista musi za każdym razem stwierdzić faktyczną potrzebę pacjenta do stosowania danego leku, wykluczając wszelkie przeciwwskazania.