Częstotliwość badań u ginekologa zależy od wielu różnych czynników, takich jak wiek, stan zdrowia czy poziom aktywności seksualnej. Inne zalecenia występują w przypadku młodych lub starszych pacjentek, a jeszcze inne dla kobiet w ciąży czy stosujących antykoncepcję. Do ginekologa należy zgłaszać nawet wówczas, gdy nie występują żadne niepokojące objawy. Z reguły zaleca się regularne wizyty raz w roku, aby profilaktycznie potwierdzić brak problemów zdrowotnych. Konsultacja z tym specjalistą niezbędna jest także w pewnych specyficznych przypadkach.
Kiedy odbywać planowane wizyty u ginekologa?
Młoda kobieta powinna pierwszy raz zgłosić się do ginekologa jeszcze przed rozpoczęciem współżycia. Wczesna kontrola obejmuje kilka podstawowych badań, czyli palpacyjne, cytologiczne, piersi oraz ultrasonograficzne przezpochwowe. Każda z tych procedur dostarcza wiele cennych informacji, które dotyczą poszczególnych elementów narządu rodnego. Częstotliwość ich wykonywania podczas późniejszych, planowanych wizyt jest dość zróżnicowana. Minimalnie zaleca się zachować odstęp 3 lat, jednak optymalne będzie odbywanie tych badań co rok lub co 2 lata. Nieco inaczej wygląda to w przypadku stosowania terapii hormonalnej, z reguły wykorzystywanej jako antykoncepcja. W takim przypadku badania zaleca się wykonywać nawet co 3-6 miesięcy. Ginekolog musi bowiem ocenić tolerancję stosowanego leku, a także zebrać wywiad dotyczących ewentualnych działań ubocznych oraz w razie potrzeby zmienić preparat. Jeżeli natomiast terapię trzeba wznowić, wygodnym rozwiązaniem będzie antykoncepcja hormonalna przedłużona online podczas e-wizyty.
Jak często robić USG piersi i USG przezpochwowe?
Kobiety w wieku 20 – 35 lat powinny wykonywać USG piersi co 2 lata, o ile nie są obciążone genetycznie. Jeżeli w rodzinie pacjentki występował nowotwór piersi, powinna badać się co nawet pół roku. Po 35. roku życia zaleca się USG piersi raz w roku, podobnie jak USG przezpochwowe. Ostateczną decyzję powinien jednak podjąć lekarz, ponieważ do przeprowadzenia tych badań występują pewne szczególne wskazania. Dotyczy to np. pacjentek, u których występuje podejrzenie mięśniaków lub polipów macicy. Badania USG są bezbolesne, szybkie i bezinwazyjne, dzięki czemu nie mają negatywnego wpływu na organizm.
Jak często wykonywać cytologię i mammografię?
Cytologia zalecana jest raz w roku, o ile lekarz nie zadecyduje o większym lub mniejszym odstępie czasowym. Warunkiem przeprowadzenia tego badania jest zakończenie leczenia globulkami dopochwowymi, a także powstrzymywanie się od współżycia na dzień przed wizytą oraz rezygnacja z irygacji pochwy. Cytologia przebiega bezboleśnie, a jej wynik dostarcza wielu przydatnych informacji diagnostycznych – m.in. o stanach zapalnych i zmianach dysplastycznych. Mammografia natomiast zalecana jest kobietom po 35. roku życia, z czego pacjentki w wieku 50 – 59 lat mogą korzystać z Programu Badań Przesiewowych i wykonywać to badanie bezpłatnie, bez skierowania raz na 2 lata. Do 50. roku życia powinno się realizować tę procedurę w takim właśnie przedziale czasowym, o ile ginekolog nie zadecyduje inaczej. Mammografia jest badaniem rentgenowskim, dlatego nie może być przeprowadzana u kobiet w ciąży.
Kiedy wykonać badania ginekologiczne w nagłych sytuacjach?
Badania ginekologiczne należy wykonywać także w nagłych, pilnych sytuacjach. Kontroli lekarskiej może wymagać krwawienie z dróg rodnych czy infekcja, a w przypadku kobiet w ciąży również odejście wód płodowych czy przedwczesne skurcze. Wizyty nie da się w takich sytuacjach zaplanować, dlatego kontakt z ginekologiem nawiązać trzeba szybko. Jeżeli natomiast nagłe objawy nie są intensywne i nie zagrażają zdrowiu lub życiu, wystarczająca może się okazać zdalna e-konsultacja. Ginekolog online jest w stanie przeprowadzić wstępną diagnostykę różnych problemów, a w razie konieczności zaplanować stacjonarną wizytę. Z takiej usługi często korzystają też kobiety, które potrzebują antykoncepcji awaryjnej. Pigułka „dzień po” powinna być przyjęta niedługo po odbyciu niezabezpieczonego stosunku, dlatego trzeba działać szybko. Recepta online na tabletki Ellaone lub Escapelle może być zrealizowana w każdej aptece.
Jak często odwiedzać ginekologa w fazie okołomenopauzalnej?
Menopauza to okres przestrojenia hormonalnego, w którym funkcje rozrodcze organizmu kobiety stopniowo wygasają. Pacjentka może się wówczas zmagać z wieloma nieprzyjemnymi zmianami i objawami, takimi jak uderzenia gorąca czy nieregularne krwawienia. Z reguły kobiety w okresie menopauzy częściej odwiedzają ginekologa, aż do całkowitego zaniku miesiączki i utraty aktywności hormonalnej jajników. Z uwagi na wiek, organizm zmaga się wówczas z wieloma obciążeniami i ryzykiem rozwoju różnych chorób. Nowotwory układu rozrodczego występują najczęściej właśnie u starszych pacjentek, zwłaszcza tych obciążonych onkologicznie oraz należących do grup ryzyka – np. otyłych, z nadciśnieniem czy cukrzycą. Z wiekiem wzrasta więc w ich przypadku częstotliwość wykonywania badań kontrolnych u ginekologa.
