Zatrucie pokarmowe to często występująca dolegliwość, która objawia się bólem brzucha, nudnościami, biegunką i wymiotami. Jego przyczyną są zaburzenia w funkcjonowania układu pokarmowego, występujące w stosunkowo krótkim czasie po spożyciu pokarmu skażonego drobnoustrojami lub substancjami toksycznymi. Problem ten zwykle pojawia się po zjedzeniu żywności nieprawidłowo przechowywanej lub nieodpowiednio przygotowanej, np. niedosmażonej, niedogotowanej, dwukrotnie mrożonej czy niedokładnie umytej. Zależnie od przyczyny tej dolegliwości, wyróżnić można zatrucie pokarmowej bakteryjne, grzybicze oraz wirusowe.
Rodzaje zatruć pokarmowych
Zatrucie bakteryjne jest spowodowane spożyciem pokarmu zawierającego żywe komórki bakteryjne lub ich toksyny. Najczęściej przyczyna tej dolegliwości są bakterie Salmonella, Echerchia coli oraz Campylobacter jejuni. Z reguły występują one w jedzeniu nieświeżym, np. po upływie terminu ważności. Zatrucia wirusowe najczęściej dotykają dzieci, a ich przyczyną są norowirusy, rotwairusy, enterowirusy czy wirusy zapalenia wątroby typu A i E. Zatrucia grzybicze są natomiast spowodowane spożyciem pokarmu zanieczyszczonego mykotoksynami grzybów, np. spleśniałego. Nawet jeżeli pleśń znajduje się na niewielkim obszarze produktu spożywczego, mogła rozprzestrzenić się po całości. Taka żywność nie nadaje się już do zjedzenia. Zatrucia pokarmowe mogą wynikać również z indywidualnych nietolerancji lub alergii, jednak dla ich wykrycia niezbędne będzie przeprowadzenie odpowiednich badań oraz testów.
Objawy zatrucia pokarmowego
Z reguły pierwsze symptomy zatrucia pokarmowego występują w ciągu kilku godzin od spożycia skażonego produktu, chociaż w niektórych przypadkach pojawiają się dopiero po kilku dniach. Forma objawów oraz ich stopień ich nasilenia zależą od przyczyn zakażenia, a także ciężkości samej infekcji oraz ogólnego stanu zdrowia chorego. Z reguły pojawiają się nudności, bóle brzucha, biegunki i wymioty, jednak mogą im towarzyszyć również dreszcze, zimne poty, bóle mięśni, wzdęcia, złe samopoczucie, osłabienie, odwodnienie czy krwawe stolce. W przypadku wyjątkowo uciążliwych symptomów, przydatna może się okazać zdalna konsultacja internistyczna online. Specjalista będzie w stanie ocenić nasilenie objawów, a także zalecić konkretne rozwiązania czy wystawić leki na e-recepcie.
Leczenie zatrucia pokarmowego
Z reguły zatrucia pokarmowe ustępują po kilku dniach samoistnie, dlatego ich leczenie bazuje głównie na łagodzeniu objawów. Ważne jest regularne nawadnianie organizmu, przy czym płyny powinny być spożywane często i w małych ilościach. Udzielający zdalnej konsultacji internista online może też zalecić podawanie elektrolitów. W przypadku zatruć o podłożu bakteryjnym, bardzo pomocne są preparaty zawierające probiotyki. Takie środki pozwalają na przywrócenie prawidłowej flory bakteryjnej. Przydatne będą też leki adsorbujące szkodliwe substancje z przewodu pokarmowego, dzięki którym można usunąć bakterie i toksyny. Osobom dorosłym zaleca się ponadto doraźne stosowanie leków zapierających, wykazujących działanie hamujące perystaltykę jelit.
Przeciwdziałanie zatruciom pokarmowym
W przypadku mocno uciążliwych i nieustępujących po kilku dniach objawów, warto ponownie zasięgnąć porady lekarza. Konsultacja jest niezbędna, jeżeli zatruciu pokarmowemu towarzyszą niepokojące symptomy – np. zmiany ze strony układu nerwowego, trudności z oddawaniem moczu oraz krew lub śluz widoczne w stolcu. Kontaktu ze specjalistą też zatrucia występujące u osób starszych, niemowląt i kobiet ciężarnych. Aby uniknąć problemów z układem pokarmowym, należy pamiętać o kilku zasadach. Przed każdym posiłkiem powinno się myć ręce, a samo jedzenie przechowywać w odpowiedniej temperaturze i starannie myć. Należy unikać potraw niedosmażonych lub niedogotowanych, a także nie zamrażać powtórnie produktów. Ważne jest też sprawdzanie daty ważności oraz niespożywanie jedzenia przeterminowanego lub zawierającego pleśń.
