Konsultacje medyczne przeprowadzane online pozwalają lekarzom na ocenę stanu zdrowia pacjenta drogą zdalną. Na ich podstawie specjalista może orzec o niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawić zwolnienie lekarskie. L4 online uzyskać da się bez wychodzenia z domu, dlatego pacjent nie musi osobiście odbywać wizyty w gabinecie celem otrzymania dokumentu. Elektroniczne zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy przyznawane są przy okazji różnych problemów zdrowotnych.
Czym jest e-zwolnienie lekarskie?
E-zwolnienia lekarskie (e-ZLA) funkcjonują w Polsce od 2016 roku, a 1 grudnia 2018 roku stały się obowiązkowe. Celem ich wprowadzenia było uproszczenie i porządkowanie procedur związanych z dokumentacją medyczną, a także zaoszczędzenie czasu lekarzy i pacjentów. Udzielanie zwolnień odbywa się za pośrednictwem odpowiedniego systemu, a do ich wystawienia niezbędny jest jedynie numer PESEL pracownika. W przeciwieństwie do klasycznej dokumentacji tego typu, e-ZLA nie wymaga przygotowywania wydruku. L4 trafia do systemu ZUS drogą elektroniczną i zapisywane jest w profilu płatnika składek na Platformie Usług Elektronicznych. W przypadku pracodawców dysponujących profilem PUE, możliwy jest bezpośredni dostęp do wystawionego zwolnienia. Jeżeli natomiast firma takiego profilu nie posiada, pacjent zobowiązany jest do osobistego dostarczenia dokumentu. Większość przedsiębiorców ma jednak świadomość udogodnień związanych z wykorzystaniem Platformy Usług Elektronicznych, przez co jest ona stosowana bardzo powszechnie.
Jak uzyskać zwolnienie lekarskie online?
Aby otrzymać L4 online, należy odbyć e-wizytę u lekarza. Konsultacja poprzedzająca wystawienie e-zwolnienia online może być zrealizowana przez internet lub telefonicznie. Forma kontaktu zależy od preferencji zarówno pacjenta, jak i lekarza. Podczas zdalnej konsultacji specjalista nie przeprowadza badania fizykalnego, a jedynie zapoznaje się z sytuacją zdrowotną pracownika. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, wypisuje zwolnienie lekarskie online. Aby je wystawić, lekarz musi przeprowadzić szczegółowy wywiad z pacjentem. W ten sposób uzyskuje informacje niezbędne w procesie diagnostycznym. Pracownik powinien przedstawić swój ogólny stan zdrowia, a także wykazać objawy i dolegliwości świadczące o braku możliwości wykonywania pracy. Konieczne jest również poinformowanie lekarza o występujących chorobach przewlekłych, przyjmowanych lekach czy dotychczasowym przebiegu leczenia. Jeżeli zachodzi taka konieczność, należy przedstawić wyniki ewentualnych badań. Na podstawie tych informacji specjalista jest w stanie postawić wstępną diagnozę i zdecydować, czy pracownik rzeczywiście powinien otrzymać L4 online. Lekarz może zalecić pacjentowi wykonanie badań dodatkowych, których przeprowadzenie jest niezbędne do podjęcia ostatecznej decyzji.
W jaki sposób zwolnienie L4 wystawiane jest online?
Zwolnienie lekarskie przez internet może być wystawione bardzo szybko. Lekarz przeprowadzający konsultację z pacjentem nie potrzebuje kompletu druczków, a jedynie dostępu do komputera. Po nawiązaniu połączenia z systemem, specjalista identyfikuje pracownika na podstawie numeru PESEL. Cały proces jest odpowiednio szyfrowany, a także zgodny z przepisami RODO. Jeżeli pacjent korzystał wcześniej z e-wizyt, w systemie znajdują się informacje dotyczące m.in. dotychczasowego leczenia, zatrudnienia czy ubezpieczenia. Lekarz nie musi sam uzupełniać tych danych, a jego obowiązkiem jest jedynie wpisanie okresu niezdolności do pracy oraz przesłanie dokumentacji pracodawcy. Proces ten trwa zaledwie kilka minut. Pracownik z aktywnym Internetowym Kontem Pacjenta może łatwo przeglądać swoją historię leczenia, wypisane recepty elektroniczne, sposoby dawkowania leków czy wystawione e-zwolnienia lekarskie online. Dokumenty te można samodzielnie wydrukować, jednak służą one wyłącznie w celach informacyjnych.
Komu przysługuje e-zwolnienie lekarskie online?
Zwolnienie L4 wystawione online honorowane jest tak samo, jak to udzielone w stacjonarnym gabinecie. Dokument elektroniczny daje identyczne prawa do otrzymania zasiłku chorobowego czy pielęgnacyjnego. E-zwolnienie wystawione online przysługuje wszystkim pracownikom i pozwala na przerwę od pracy ze względów zdrowotnych, przy jednoczesnym otrzymywaniu 80% wynagrodzenia. Kobiety ciężarne oraz osoby niezdolne do wykonania pracy na skutek wypadku w pracy lub drodze do pracy, liczyć mogą na wypłatę 100% wynagrodzenia. Pracownik pozostający na L4 wystawionym online lub stacjonarnie nie może zostać zwolniony przez pracodawcę. Okres przerwy od racy musi być jednak wykorzystany zgodnie z przeznaczeniem. Po otrzymaniu zwolnienia lekarskiego online, pracownik powinien stale przebywać pod adresem podanym lekarzowi oraz wypoczywać. Na L4 zabronione jest wykonywanie pracy zarobkowej, a także przeprowadzanie np. remontów oraz innych prac domowych. Jeżeli pracownik symuluje chorobę i w ten sposób uzyska zwolnienie lekarskie online, zgodnie z art. 52 Kodeksu Pracy pracodawca ma prawo go zwolnić.
Kiedy i na jak długo wystawić można zwolnienie L4 online?
L4 otrzymane od lekarza online może być wystawione wstecz, podobnie jak tradycyjne zwolnienie lekarskie. Jeżeli pracownik z przyczyn zdrowotnych nie mógł skontaktować się ze specjalistą w początkowym etapie choroby, może liczyć na e-zwolnienie ważne do nawet trzech dni poprzedzających konsultację. Wyjątek od tej reguły stanowi zwolnienie lekarskie wystawione online przez psychiatrę, które może obejmować okres wcześniejszy niż trzy dni. Nie należy jednak nadużywać tego udogodnienia. Najlepiej skontaktować się z lekarzem online celem uzyskania L4 jak najwcześniej, czyli zaraz po wystąpieniu niepokojących objawów. Łącznie na zwolnieniu lekarskim przebywać można 182 dni, czyli 6 miesięcy. W okresie tym wypłacany jest zasiłek chorobowy. Kobieta w ciąży może natomiast przebywać na L4 udzielonym przez lekarza online lub stacjonarnie aż 270 dni. Jeżeli po upływie 6 miesięcy pracownik nie może wrócić do pracy, ma prawo do złożenia wniosku o świadczenie rehabilitacyjne i przebywać na nim 12 miesięcy.
Kiedy można otrzymać zwolnienie z pracy na badania lekarskie?
Zwolnienie z pracy celem przeprowadzania badań lekarskich nie powinno być traktowane tak samo, jak L4 przez internet. Pracodawca ma jednak obowiązek przekierowania pracownika na niezbędne testy, np. przy okazji przeprowadzania różnych procedur wstępnych, kontrolnych czy okresowych przy podejmowaniu lub kontynuowaniu pracy. Taka sytuacja występuje przy zatrudnianiu nowej osoby na podstawie stosunku pracy, o ile nie posiada ona aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak żadnych przeciwwskazań do podjęcia danej posady. Zwolnienie z pracy na badania lekarskie przyznawane jest też przy przenoszeniu pracownika na stanowisko pracy, które obarczone jest dużym ryzykiem czynników szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia – np. ze względu na występowanie niebezpiecznych substancji. Osobnym przypadkiem jest fakt przebywania pracownika na zwolnieniu z powodu niezdolności do pracy, przez okres dłuższy niż 30 dni. W takich sytuacjach konieczne będzie wykonanie niezbędnych badań, co wymaga nieobecności w pracy. Nie jest to jednak jednoznaczne z uzyskaniem zwolnienia chorobowego.
Jak wyliczyć wynagrodzenie na czas zwolnienia lekarskiego z pracy?
Wysokość wynagrodzenia przyznawanego w czasie obowiązywania zwolnienia lekarskiego regulują przepisy kodeksu pracy. Obowiązkiem pracodawcy jest wypłacenie pracownikowi pensji za czas niezdolności do pracy przez łącznie 33 dni w ciągu jednego roku kalendarzowego. Jeżeli wystawione zostanie zwolnienie lekarskie przez internet lub stacjonarnie, różnice w wypłacie z okresu niedyspozycji w stosunku do podstawy wymiaru wynagrodzenia zależą od przyczyn i okoliczności wydania dokumentu. Warunkiem otrzymania wypłaty jest stosowanie się do zaleceń medycznych, których udziela lekarz online wystawiający L4 lub specjalista w gabinecie stacjonarnym. Możliwość chodzenia lub warunek przebywania w łóżku funkcjonują jako wytyczne oznaczone kodem. Niektórzy pracownicy mogą bez obaw opuszczać mieszkanie w czasie zwolnienia, zwłaszcza gdy wymaga tego terapia – np. ze względu na konieczność podawania zastrzyków. Niedozwolone jest natomiast chodzenie do pracy lub wykonywanie jej w domu. Zgodne z przepisami kodeksu pracy, takie działanie wiążę się z ryzykiem utraty prawa do wynagrodzenia lub nawet zerwanie umowy bez wypowiedzenia .Zasady te obowiązują w pełnym czasie, na który wystawiane jest zwolnienie lekarskie online.
Czy można otrzymać zwolnienie z pracy na opiekę nad inną osobą?
Zwolnienie lekarskie przez internet może być wystawione także na opiekę nad inną osobą, np. chorym dzieckiem, małżonkiem czy rodzicem. Niezależnie od liczby potomków, na dzieci do 14. roku życia przysługuje pracownikowi 60 dni zwolnienia w ciągu roku. W przypadku dzieci starszych oraz innych członków rodziny, w ciągu roku można otrzymać 14 dni zwolnienia. Wysokość wynagrodzenia za czas nieobecności wynosi wówczas 80 proc. Takie zwolnienie powinien wystawić lekarz, który zajmuje się chorym wymagającym opieki danego pracownika. Specjalista ten jest też upoważniony do sporządzania wypisów z kopii zwolnienia, traktowanych na zasadach równych z oryginalną dokumentacją.
