Skierowanie to dokument wystawiany przez lekarza pierwszego kontaktu lub lekarza o konkretnej specjalizacji, który przekierowuje pacjenta na dalszą diagnostykę, leczenie czy badania laboratoryjne. Osoba odpowiedzialna za jego wydanie musi posiadać kontrakt podpisany z Narodowym Funduszem Zdrowia, uprawniającym do świadczenia usług opieki medycznej. Istnieje wielu specjalistów, do których nie jest wymagane posiadanie skierowania. Lekarze ci mogą natomiast przekierowywać pacjentów na dalsze testy czy leczenie specjalistyczne.
Którzy lekarze nie wymagają skierowania?
Do wielu specjalistów można się zwrócić bez skierowania, co w połączeniu z możliwością odbywania zdalnych konsultacji stanowi niemałe udogodnienie dla pacjentów. Nie wymaga go np. psychiatra online, który jest w stanie zapewnić pomoc w przypadku różnych problemów i zaburzeń psychicznych. Bez skierowania wsparcie gwarantuje również ginekolog online. Z jego wsparcia korzystają pacjentki, u których występują różne problemy z układem rozrodczym. Konsultacja ginekologiczna online pozwala też na otrzymanie e-recepty na środki antykoncepcyjne. Bez skierowania można ponadto udać się do lekarza pierwszego kontaktu, onkologa i stomatologa.
Kiedy jeszcze skierowanie nie jest potrzebne?
Skierowanie nie jest wymagane także w sytuacjach nagłych czy zagrażających życiu. Pacjenci są wówczas przyjmowani do szpitala w trybie nagłym, bądź też trafiają na szpitalny oddział ratunkowy. Skierowanie nie jest potrzebne również w przypadku ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych. Jeżeli takie zaświadczenie wypisane jest jedynie na konsultację, odpowiada jednorazowej wizycie. W przypadku potrzeby odbycia kolejnej, wymagane będzie następne skierowanie. Zaświadczenie może być wypisane również na leczenie specjalistyczne. W takiej sytuacji obejmuje cały okres leczenia i tylko pierwsza wizyta wymaga udokumentowania, natomiast kolejne odbywają się już bez potrzeby okazywania nowego skierowania. Jeżeli zaś pacjent zmienia miejsce leczenia, niezbędne będzie ponowne wydanie skierowania do konkretnego specjalisty lub ośrodka leczniczego.
Którzy pacjenci nie muszą posiadać skierowania?
Zgodnie z art. 57 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej, niektórzy pacjenci mogą dostać się do wszystkich specjalistów bez posiadania skierowania. Dotyczy to osób chorych na gruźlicę i zakażonych wirusem HIV, a także posiadających orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub pełnej niesprawności łącznie ze wskazaniami – np. potrzebą długotrwałej lub stałej opieki w związku z ograniczeniami ruchowym czy koniecznością ciągłego sprawowania takiej opieki przez opiekuna dziecka w procesie jego leczenia. Skierowania nie potrzebują też kombatanci, inwalidzi wojenni, osoby represjonowane z powodów politycznych, cywilne ofiary działań wojennych czy weterani i poszkodowani, którzy muszą leczyć urazy i choroby nabyte podczas wykonywania zadań poza granicami kraju. Nieograniczony dostęp do specjalistów mają ponadto osoby do 18. roku życia, u których występują nieodwracalne i ciężkie upośledzenia lub choroby zagrażająca życiu, powstałe w okresie prenatalnym rozwoju lub podczas porodu. Osobną grupę stanową pacjenci leczący się z uzależnienia, np. od alkoholu czy substancji psychoaktywnych i odurzających. W tym przypadku skierowania nie wymagają też osoby z nimi zamieszkujące i gospodarujące oraz te, których stan psychiczny uległ pogorszeniu na skutek związku emocjonalnego z osobą uzależnioną.
Jak długo skierowanie zachowuje ważność?
Skierowanie przestaje być ważne w momencie realizacji związanego z nim świadczenia, czyli zgłoszenia się na wizytę do specjalisty. Termin jego przydatności odpowiada okresowi, w którym utrzymuje się problem zdrowotny pacjenta. Niezbędne skierowania może wystawić lekarz internista online, który przeprowadza konsultacje przez internet. Specjalista ten jest w stanie przekierować pacjenta do innego pracownika medycznego, zależnie od wyników wywiadu lekarskiego. Konsultacja internistyczna online odbywa się zdalnie, dlatego nie wymaga opuszczania domu i odwiedzania lekarza osobiście.