Dziecko jest gotowe do narodzin w 40. tygodniu ciąży. Nierzadko jednak zdarza się, że poród nie następuje w ustalonym wcześniej terminie. Taka sytuacja ma miejsce w nawet połowie przypadków, a w praktyce jedynie niewielki procent kobiet rodzi w dokładnie wyznaczonym dniu. Termin porodu jest jedynie orientacyjny, przez co zwykle nie pokrywa się z rzeczywistą datą biologiczną narodzin dziecka. Do jego rozpoczęcia może dojść 8-10 dni wcześniej lub później. Niektóre dzieci dojrzewają szybciej i mogą przyjść na świat już w 38. tygodniu, podczas gdy inne są na to gotowe dopiero w 42. tygodniu.
Ciąża donoszona i przenoszona
Standardowy okres ciąży to 40 tygodni, czyli 280 dni. Ciąża donoszona występuje po skończonym 37. tygodniu, natomiast przenoszona trwa powyżej 42 tygodni. Jeżeli przeprowadzane wówczas wyniki badań są pomyślne i nie występują żadne niepokojące objawy, kobieta może cały czas pozostawać w domu. Jedynym wymogiem jest terminowe zgłaszanie się na badania KTG oraz liczenie ruchów płodu. W przypadku dalszego braku objawów porodu pacjentka trafia do szpitala na oddział patologii ciąży i poddawana jest dalszej obserwacji. Z reguły zaleca się wywołanie porodu po zakończonym 41. tygodniu, nawet mimo braku negatywnych objawów. Wskazaniem do tej procedury nie jest jednak sam wiek ciąży, tylko stan matki oraz dziecka.
Przyspieszenie porodu po terminie
Jeżeli mimo zbliżającego się terminu objawy porodu wciąż nie występują, pacjentka może na różne sposoby spróbować je wywołać. Podstawę stanowi aktywność fizyczna, taka jak spacerowanie czy wchodzenie do schodach. Zalecane jest też regularne współżycie z partnerem, ponieważ nasienie jest najlepszym źródłem prostaglandyn przygotowujących szyjkę macicy do porodu. Stymulowanie sutków może dodatkowo pobudzić wydzielanie oksytocyny, która odpowiada za wywołanie skurczów. Do polecanych rozwiązań należy też spożywanie naparów z liści malin czy oleju z wiesiołka. Jeżeli pacjentka ma wątpliwości, zalecane jest nawiązanie kontaktu ze specjalistą. Konsultacja ginekologiczna online odbywa się zdalnie, dlatego nie wymaga opuszczania domu.
Wywołanie porodu po terminie
Sam fakt ukończenia 40. tygodnia ciąży nie stanowi jeszcze wskazania do wywołania porodu, a jedynie dokładniejszego monitorowania pacjentki. Należy jednak przeprowadzić ten zabieg, jeżeli występują niepokojące wyniki KTG, zmiany w ilości ruchów dziecka, spadek wydolności łożyska, zmniejszenie ilości płynu owodniowego czy zmiana zabarwienia wód płodowych. Objawy te mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka, dlatego po ich rozpoznaniu lekarz może zadecydować o tzw. iniekcji porodu. Odbywa się to również w 42. tygodniu, jeżeli szyjka jest gotowa do rozwierania i stan dziecka pozostaje dobry. Ciężarnej podawane są leki wywołujące skurcze macicy, a ewentualnie wykonuje się też przebicie pęcherza płodowego. Zastosować można także środki przyspieszające dojrzewanie szyjki macicy do rozwierania. Kobieta ma wpływ na przebieg porodu i działania personelu, a sama procedura jest dokładnie monitorowana. Lekarz na bieżąco ocenia stan płodu i matki.
Przebieg porodu po terminie
Poród przeprowadzony po terminie nie odbiega znacząco od zwykłego. Akcja rozpoczęta w 41. lub 42. tygodniu ciąży nie wymaga podejmowania żadnych specjalnych interwencji. Jeżeli jednak poród wywoływany jest poprzez iniekcję, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych zabiegów. Niezbędne będzie podanie prostaglandyn i kroplówki z oksytocyną, a także założenie cewnika Foleya. W takim przypadku trzeba też przebić pęcherz płodowy oraz często monitorować KTG. W niektórych sytuacjach nie jest możliwe przeprowadzenie naturalnego porodu, co wymusza wykonanie cesarskiego cięcia. Wskazaniem do jego przeprowadzenia są nieprawidłowe zapisy KTG, przedwczesne oddzielenie się łożyska, niewłaściwe wstawienie się główki dziecka w kanał rodny czy brak rozstępu w I lub II okresie porodu. Cesarskie cięcie jest niezbędne także wówczas, gdy wywołanie iniekcji porodu po terminie nie umożliwi rozpoczęcia akcji porodowej.
